Choroba Hashimoto to inaczej limfocytarne zapalenie tarczycy typu Hashimoto. Jest najczęstszą chorobą autoimmunologiczną, dotykającą częściej kobiet (nawet do 20 razy), w wieku 20-65 lat. Dieta w Hashimoto ma ogromne znaczenie. 

Niestety nadal nie znamy dokładnej przyczyny choroby, natomiast możemy wyróżnić kilka czynników powodujących lub nasilających przebieg choroby:

  • Czynniki genetyczne
  • Czynniki środowiskowe (infekcje wirusowe, palenie papierosów, nadmiar jodu, niedobór witaminy D3, współistniejące choroby autoimmunologiczne np. cukrzyca typu I, celiakia, stwardnienie rozsiane, anemia złośliwa, RZS oraz reumatoidalne zapalenie stawów)

Choroba Hashimoto jest nieuleczalna i często powoduje niedoczynność tarczycy. Zmiany zapalne w przebiegu Hashimoto wynikają z nadmiernej stymulacji i odpowiedzi układu odpornościowego.

Objawy niedoczynności tarczycy:

  • Zwiększenie masy ciała
  • Senność, zmęczenie
  • Wypadanie włosów
  • Sucha cera
  • Zaparcia
  • Odczuwanie chłodu, nietolerancja zimna
  • Zmniejszona zdolność do skupiania uwagi
  • Zaburzenia pamięci

Jednak odpowiednio skomponowana dieta może wspierać czynność tarczycy i spowalniać proces zapalny oraz destrukcję gruczołu. W przypadku niedoczynności tarczycy, przy włączeniu lewotyroksyny dieta jest niezbędnym elementem leczenia.

Diagnostyka choroby Hashimoto

Hashimoto to dość podstępne schorzenie, ponieważ może rozwijać się latami bez charakterystycznych objawów. Najważniejsze z nich to:

  • zmęczenie, osłabienie
  • problemy ze snem
  • zmiany emocjonalne
  • obrzęki twarzy, dłoni i stóp
  • przyrost masy ciała
  • zaparcia
  • obfite miesiączkowanie
  • sucha skóra
  • wypadanie włosów

Rozpoznanie choroby Hashimoto oraz niedoczynności tarczycy

  • Oznaczenie z krwi poziomu TSH, FT3, FT4 oraz przeciwciał anty-TPO, anty-TG
  • USG tarczycy, aby ocenić strukturę całego gruczołu

Na podstawie tych danych lekarz stwierdza czy istnieje proces zapalny oraz jakie będzie leczenie.

Leczenie

Leczenie polega tylko i wyłącznie na leczeniu niedoczynności tarczycy spowodowanej chorobą Hashimoto. Czyli prościej mówiąc na przyjmowaniu syntetycznych hormonów.

Zalecenia dietetyczne

W przypadku choroby Hashimoto bardzo ważne jest by wspomóc dietetycznie układ odpornościowy. Wskazane jest zwiększenie podaży kwasów omega 3, witamin antyoksydacyjnych, białka czy witaminy D3 oraz B12. Celem diety jest przede wszystkim zmniejszenie stanu zapalnego oraz wspieranie funkcji tarczycy, a także prawidłowe wchłanianie i konwersja syntetycznej lewotyroksyny.

Dieta w Hashimoto – od czego zacząć?

  • Zadbaj o prawidłową masę ciała! Oblicz swoje zapotrzebowanie kaloryczne , jedz regularnie 4-5 posiłków dziennie. Pamiętaj jednak, że przy niedoczynności tarczycy „metabolizm nieco zwalnia”. Dlatego ważne jest by dobrać odpowiednią ilość kcal oraz makroskładników. Jeśli masz z tym problem – skorzystaj z pomocy specjalisty.
  • Włącz do diety źródła pełnowartościowego białka albowiem w przypadku niedoczynności tarczycy i hashimoto jego podaż powinna być zwiększona. Białko jest źródłem aminokwasów do syntezy hormonów tarczycy, a także zwiększa podstawową przemianę materii oraz hamuje wypadanie włosów. Dobrym źródłem białka jest chude mięso (drób, cielęcina, królik), ryby morskie, chudy nabiał czy nasiona roślin strączkowych. 
  • Zadbaj o odpowiednią ilość pełnoziarnistych produktów w diecie. Po pierwsze wolniej podnoszą poziom glukozy we krwi, co jest korzystne w chorobach tarczycy.  A po drugie zawierają sporą porcję błonnika pokarmowego, który przeciwdziała m.in. zaparciom. Dodatkowo błonnik pokarmowy daje uczucie sytości, zmniejsza stężenie glukozy i cholesterolu we krwi. Źródłem błonnika pokarmowego będą: pełnoziarniste produkty (kasze, ryż, makaron, mąka), warzywa, owoce, pestki, orzechy, strączki.
  • Tłuszcze – nie należy ich eliminować, są bardzo ważne w przebiegu choroby Hashimoto. Należy stawiać na dobrą jakość i rodzaj tłuszczów. Wybieraj przede wszystkim tłuszcze pochodzenia roślinnego. Zrezygnuj ze spożywania tłustych mięs, boczku, smalcu czy słoniny. Wprowadź do diety przede wszystkim oliwę z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, awokado, orzechy (szczególnie migdały, włoskie czy brazylijskie) oraz pestki. Warto 1-2 razy w tygodniu zjeść morską rybę, która jest świetnym źródłem kwasów omega 3. Można również pomyśleć o dodatkowej suplementacji.
  • Do diety dołącz codzienną aktywność fizyczną! Dłuższy spacer, marsz, bieganie czy siłownia – wybór należy do Ciebie. Regularna aktywność fizyczna wpłynie korzystnie nie tylko na Twoją masę ciała, ale również zdrowie.

Ważne witaminy i składniki mineralne w chorobie Hashimoto: 

  • Selen – Składnik centrum aktywnego dejodynaz, wpływa na zmniejszenie stanu zapalnego. Do suplementacji należy podchodzić ostrożnie. Zamiast tego warto wprowadzić do diety produkty będące źródłem selenu: orzechy brazylijskie, ryby morskie i owoce morza, nasiona roślin strączkowych, mięso, twarde sery i produkty pełnoziarniste.
  • Witamina D3 – Okazuje się, że osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne posiadają znaczny niedobór witaminy D3. Przed rozpoczęciem suplementacji warto oznaczyć jej poziom we krwi i na tej podstawie dobrać odpowiednią dawkę. Witamina D3 działa przeciwzapalnie oraz chroni przed autoagresją.
  • Witaminy A, C, E – Działają mocno przeciwzapalnie oraz zwiększają wchłanianie selenu.
  • Cynk 
  • Żelazo 

Co z tą soją, kaszą jaglaną czy brokułem? Hashimoto – czego nie jeść

Niektóre produkty mogą ograniczać przyswajanie jodu z pożywienia, powodować tzw. „wole” oraz zaburzać pracę tarczycy. Są to m.in. substancje wolotwórcze które wiążą się z jodem i upośledzają wbudowanie jego cząsteczek do hormonów tarczycy. Dlatego produkty bogate w goitrogeny należy ograniczyć i spożywać po uprzednim ugotowaniu – obróbka termiczna redukuje ilość tych substancji (ważne by gotować produkty bez przykrywki).

Produkty bogate w substancje wolotwórcze:

  • Soja i produkty sojowe
  • Gorczyca
  • Orzeszki ziemne
  • Brukselka
  • Brokuły
  • Kapusta
  • Kasza jaglana
  • Kalafior
  • Nasiona roślin strączkowych
  • Rzepa
  • Truskawki
  • Szpinak

Nie należy całkowicie eliminować tych produktów, ale warto zwrócić na nie szczególną uwagę i spożywać w rozsądnych ilościach.

Dieta w Hashimoto bez glutenu i laktozy – fakty

  • Dieta bezglutenowa ma zastosowanie w przypadku celiakii, alergii/nadwrażliwości pokarmowej. Są to sytuacje, gdzie należy wyeliminować nawet najmniejszą ilość glutenu.
  • Celiakia, alergia lub nadwrażliwość na gluten bardzo często towarzyszą chorobie Hashimoto, jednak aby wprowadzić dietę bezglutenową należy najpierw wykonać odpowiednie badania diagnostyczne.
  • Eliminacja na własną rękę glutenu (czyli produktów zbożowych) może doprowadzić do niedoborów pokarmowych. Produkty pełnoziarniste to nie tylko węglowodany i gluten, ale i błonnik pokarmowy, witaminy i składniki mineralne.
  • Jeśli badania wykażą konieczność stosowania diety bezglutenowej – wówczas wyniki badań jak i samopoczucie powinny ulec polepszeniu.
  • Dieta bez laktozy ma zastosowanie u osób, które posiadają nietolerancję laktozy. Jeśli chorujesz na Hashimoto, ale nie masz problemów żołądkowo-jelitowych po spożyciu produktów mlecznych – nie eliminuj ich. Są dobrym źródłem wapnia, białka i składników mineralnych.
  • Jeżeli cierpisz na biegunki, wzdęcia, zaparcia czy uczucie pełności – wykonaj odpowiednie badania diagnostyczne, aby upewnić się, że powodem tych objawów jest laktoza. Wówczas konieczne będzie wprowadzenie diety bez laktozy.

 

Podsumowanie

Dieta w przypadku choroby Hashimoto powinna być mocno przeciwzapalna i wspierająca układ odpornościowy. Należy całkowicie zrezygnować z produktów przetworzonych, fast foodów, słodyczy, gotowych dań czy słodkich napojów. Warto zadbać o odpowiednią podaż białka, pełnoziarnistych węglowodanów oraz tłuszczów pochodzenia roślinnego. Jeśli nie ma wskazań, nie należy specjalnie eliminować glutenu i nabiału. Elementem diety powinna być również codzienna aktywność fizyczna! 🙂

Zamów – dieta w Hashimoto jadłospis na tydzień. 

Bibliografia:

  1. Lachowicz K i wsp., Fizjologiczne aspekty postępowania dietetycznego w chorobie Hashimoto, KOSMOS PROBLEMY NAUK BIOLOGICZNYCH, 2019, 68(2)201-214
  2. Ratajczak A, Moszak M, Grzymisławski M., Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, Piel Zdr Publ. 2017;7(4):305–311
  3. Pastusiak K, Michałowska J, Bogdański P., Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, Varia Medica 2018
    tom 2, nr 2, strony 111–115
  4. https://ncez.pl/choroba-a-dieta/choroby-tarczycy/jaka-dieta-w-niedoczynnosci-tarczycy–zalecenia-i-jadlospis-do-pobrania
  5. https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/194575,dieta-i-suplementacja-w-chorobie-hashimoto
Nagłówek – <a href=”https://www.freepik.com/free-photos-vectors/people”>People photo created by freepik – www.freepik.com</a>

Moja strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim mogę indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. [więcej]